Grabówek

Gdynia Grabówek graniczy z Leszczynkami, terenem stoczniowo - portowym, Śródmieściem oraz Działkami Leśnymi.

Dzielnica jest bardzo dobrze skomunikowana. Przystanek położony w granicach dzielnicy wbrew pozorom nosi nazwę Gdynia – Stocznia, pobliski przystanek Gdynia – Grabówek leży już w granicach dzielnicy Leszczynki, a stacja Gdynia Główna Osobowa, choć leży na skraju Grabówka, znajduje się już na terenie Śródmieścia. Autobusami i trolejbusami można wygodnie dojechać do niemal wszystkich dzielnic Gdyni.

Na Grabówku jest wiele szkół. Sąsiadują ze sobą: Akademia Morska, Zespół Szkół Usługowych, Zespół Szkół Hotelarsko – Gastronomicznych oraz szkoła policealna. Poza tym są oczywiście szkoły podstawowe i przedszkola. Na miejscu jest też poczta, kościół pod wezwaniem Św. Rodziny oraz praktycznie wszystko, co jest potrzebne do życia – można kupić zarówno samochód, jak i dowolny dywan w sklepie "Komfort" czy meble, pościel i wiele innych potrzebnych rzeczy w sklepie "Jysk". Jeśli chodzi o wieczorne życie towarzyskie to sprzyja mu bliskość Śródmieścia, chociaż na Grabówku można pobawić się w klubie studenckim w Akademii Morskiej.

Nazwa Grabówka pochodzi od nazwy wsi "Grabowo", która z czasem przekształciła się w gdyńską dzielnicę. Pierwsza wzmianka o Grabowie pochodzi z 1386 r. Pojawiła się w dokumencie, który mówi o przejęciu wsi przez zakon kartuzów, a była to wtedy "majętność dworska o 10 włókach z karczmą i rybołówstwem w morzu". W 1429 r. Kartuzi zdecydowali, że dwie wsie - Gdynia i Grabowo - będą miały wspólnego sołtysa.

W XVII wieku na Grabówku mieściła się karczma z własnym mini-browarem i słodownią. Była ona licznie odwiedzana przez podróżnych. Z czasem, uruchomiono dyliżans pocztowy kursujący na trasie Gdańsk – Wejherowo, właśnie przy karczmie mieścił się jego przystanek (w XIX w.). Kiedy Gdynia uzyskała prawa miejskie (w 1926 r.) i zapadła decyzja o budowie portu, Grabówek przeżył prawdziwe oblężenie robotników przyjeżdżających tu z całej Polski w poszukiwaniu lepszego życia. W szybkim tempie wyrastały tu dla nich domy.

W 1981 r. m.in. na przystanku SKM Gdynia Stocznia Andrzej Wajda kręcił film "Człowiek z żelaza". Krystyna Janda zagrała w nim dociekliwą dziennikarkę, a Jerzy Radziwiłowicz syna robotnika Mateusza Birkuta - Maćka Tomczyka. Razem szukają prawdy o tragicznych wydarzeniach nazwanych "Grudniem 1970 r."

Grudzień 1970 r. to bez wątpienia jeden z najtragiczniejszych momentów w dziejach PRL oraz tej gdyńskiej dzielnicy. Gdyńscy stoczniowcy zbuntowali się wtedy przeciwko ówczesnej władzy. Protestowali m.in. przeciw podwyżkom cen żywności. Wielu z nich zginęło ostrzelanych przez wojsko i milicję. Była to prowokacja, która miała doprowadzić do upadku Władysława Gomułki, ówczesnego I sekretarza PZPR. Według innej teorii to właśnie na polecenie Gomułki w 1970 r. krwawo stłumiono robotnicze manifestacje na Wybrzeżu. Sądy do dzisiaj nie odkryły prawdy.

jaga